İnternet Tabanlı Öğrenme

İNTERNET TABANLI ÖĞRENME

 

İNTERNET

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin yoğun olarak kullanıldığı günümüzde, bilgi birikiminin her geçen gün arttığı ve bu birikimden daha fazla yararlanmanın gerektiği tartışılmaz bir gerçektir. Küreselleşme ile birlikte bilginin dolaşımı ve bu bilgiden daha fazla yararlanma gereksinimi, bilgiye ulaşma teknolojilerinin gelişimini de beraberinde getirmiştir. Bu teknolojilerden biride internettir.

             İnternet bilgisayarların birbirine bağlanması ile oluşan ve dünyanın en büyük iletişim ağıdır. Dünyanın en büyük bilgi bankasıdır. İnternet aracılığıyla, her geçen gün değişen ve gelişen bilgiye “herkesin, her yerde ve her zaman” ulaşılabilmesi mümkün olmaktadır. 

             Bilim ve teknolojideki gelişmeler sonucunda toplumun yapı taşı konumundaki bireylerde aranan yeterlikler ve nitelikler de değişmektedir. Günümüzde artık, bilgiye en kısa sürede ulaşabilen, bilgiyi ayıklayabilen, sunabilen, yorumlayabilen ve en önemlisi üretebilen bireyler hedeflenmektedir.

İNTERNET TABANLI ÖĞRETİM

Okullardaki; öğrenci sayısının ve bilgi miktarının hızla artması, öğretmen yetersizliği, bireysel farkların önem kazanması, başta bilgisayar olmak üzere öğretim teknolojilerinin öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanılmasının en önemli nedenlerindendir.

                  Büyük miktarda veri sağlama, bilgiye kolay erişim ve zengin iletişim olanakları, internetin öğretim amaçlı kullanımı fikrini doğurmuştur. Bu fikir “İnternetle öğretim” kavramının oluşmasına öncülük etmiştir. İnternetle öğretim, artan yeni bilgi ve becerilerin kazandırılmasında, öğrencilerin öğrenme alışkanlıklarının ve deneyimlerinin zenginleştirilmesinde kullanılabilecek yeni bir eğitim modelidir. 

                  İnternetle öğretim; zengin iletişim seçenekleri ve bilgiye kolay erişim olanakları sunarak, öğretim ortamlarını zenginleştiren ve öğrencinin bilgiyi yapılandırmasını temele alan bireyselleştirilmiş öğretim süreci olarak tanımlanabilir. Son zamanlarda internet ortamında giderek yaygınlık kazanan işlemlerden biri olan “internetle öğretim” kavramı yerini “internet tabanlı öğretim” kavramına bırakmıştır. 

                  İnternet tabanlı öğretim, öğrenen ve öğretenin zaman ve mekan yönünden birbirinden farklı durumlarda bulunduğu, alt yapısında internet tabanlı ortamların kullanıldığı istendik davranışlar geliştirme süreci olarak ele alınmaktadır. İnternet tabanlı öğrenme, öğreticilerin, bireysel farklılıkları göz önüne alarak buna uygun eğitim vermelerini mümkün kılmaktadır. Ayrıca, bu eğitimin “herhangi bir yerde, herhangi bir zamanda” verilmesini sağlayarak hem öğrenciler için daha uygun bir ortam yaratmaktadır. Anlamayı ve öğrenmeyi zenginleştirerek davranış değişikliği oluşturmayı amaçlayın internet tabanlı öğretim, bilgiyi üç yolla vermektedir: 

•               Gerçek zamanda

•               Gerçek olmayan zamanda

•               Her ikisi birlikte

       Buna ek olarak bilgiyi aktarmada çeşitli teknolojik yöntemlerden de yararlanmaktadır.   
        

İNTERNET TABANLI ÖĞRETİMİN SÜRECİNDE KULLANILAN TEKNOLOJİNİN ÖZELLİKLERİ 

Donanım, yazılımlar ve iletişim hatlarının hızı bilgiye erişim açısından büyük önem taşımaktadır. Bu gerekçe ile hem teknolojik donanım hem de bu donanımı kullanacak öğretmen ve öğrencilerin kullanımla ilgili bilgi ve becerisi önemlidir.

İNTERNET TABANLI ÖĞRETİMİN ÖZELLİKLERİ

 •İnternet tabanlı öğrenme ortamları, teknolojinin özellikleri kullanarak spesifik konu alanlarına ilişkin bilgiden eğitimin amaçları doğrultusunda yararlanmayı sağlar. İnternet tabanlı öğrenme ortamları diğer ortamlardan şu şekilde farklılık gösterir.

•İnternet bağlantılı bir bilgisayarla düzenlenen öğretme-öğrenme sürecini benimsemeyen internet tabanlı öğretimin en önemli özelliği, öğrencilerin bireysel özelliklerine göre farklı öğrenme etkinlikleri sunmaktadır. Bir başka özelliği de zaman ve ortam sınırlaması olmaksızın bilgiye erişim olanağı sağlamasıdır.  
                                   

•İnternet tabanlı öğretim, sınıf yerine internet bağlantılı herhangi bir bilgisayar, esnek olmayan öğretim programları yerine öğrencinin isteğine bağlı eş zamansız öğretme-öğrenme süreçleri, kolay değişmeyen içerik yerine öğrenme gereksinimlerine göre değişen esnek ve zengin programları öngörmektedir.

•Öğrenci edilgen değil, sürece aktif katılandır. Öğretmen bilgi veren değil öğrenciyi yönlendirendir. 

•İnternet tabanlı öğretimde öğreten ve öğrenen açısından mekân, zaman, tek kaynağa bağlı olma ve salt öğreteni etkin kılma gibi kısıtlamalar ortadan kalkarak hem gerçek zamanlı hem de eş zamansız öğretme-öğrenme süreçleri yürütülebilmektedir.

İNTERNET TABANLI ÖĞRETİMİN KULLANIM YERLERİ

                  1) Örgün Derslere İnternet Desteği Sağlanması: Örgün eğitim kurumlarında yürütülen programlardaki bazı derslerde ders notu yayınlama, ilgili çevrimiçi kaynaklara erişme, öğrencinin kendini ve öğreticinin öğrenciyi değerlendirmesi gibi etkinliklerin internet üzerinden gerçekleştirildiği öğretim programlarıdır. 

                  2) Örgün Derslerin İnternete Dayalı Sunulması: Derse kayıt olma, dersi takip etme ve öğrencinin kendini değerlendirmesi gibi öğretim faaliyetlerinin tamamıyla internet üzerinden gerçekleştirildiği programlardır.

                  3) Sanal Üniversite Uygulamaları: Üniversite kampüsünde yürütülen herhangi bir ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora programlarının İnternet’e dayalı olarak yürütüldüğü programlardır. 

 Geçmişte posta yolu ile başlayan uzaktan eğitimde telekomünikasyon teknolojileri radyo, TV yayımcılığı, ses ve video kayıtları, etkileşimli ses ve video yıllardır kullanılmaktadır. Son yıllarda ise internette eş zamanlı (senkron: sohbet-chat kanalları, gerçek zamanlı görsel/işitsel konferanslar) ve farklı zamanlı (asenkron: e-mail, tartışma listeleri, tartışma forumları) bilgisayar tabanlı etkileşim araçları kullanılmaya başlanmış, günümüzde internet tabanlı uzaktan öğretim, dünyada hızla gelişen eğitim kanallarından birisi haline gelmiştir. Uzaktan öğretim sürecinde, internet ve ilişkili teknolojiler (bilgisayar, modem ve telefon hatları) kullanarak eğitimin tamamı veya belirli bir bölümü öğrencilere ulaştırılmakta ve öğrenciler de bilgisayarları aracılığıyla öğretime katılabilmektedirler.

 4) İnternete Dayalı Sertifika Programları: Eğitim kurumları tarafından gerçekleştirilen hizmet-içi eğitim, yabancı dil ve bilgisayar kursları gibi eğitim programlarının tamamıyla internet üzerinden yürütüldüğü programlardır. Eğitim kapsamındaki konu anlatımları, alıştırmalar, örnekler ve konuyla ilgili kaynaklar internet ortamında katılımcıya verilir. Bunun yanı sıra haftanın belli gün ve saatlerinde tüm katılımcılar ve konuyla ilgili öğretim elemanları, “chat” ortamından bir araya gelerek, haftalık programda yer alan konularla ilgili sorular sorarak tartışırlar, anlaşılmayan noktalar giderilmeye çalışılır. 
                              

                      Öğrenme ve öğretmeye ilişkin yeni yaklaşımlar, buna paralel olarak yeni öğrenme ortamlarının düzenlenmesini de beraberinde getirir. Bilgi ve teknolojideki baş döndüren hız, bireyden beklenenleri ve bu beklenenlerin edinilmesine ilişkin süreci değiştirmektedir. İnternet tabanlı öğretim programı, odak noktasında öğretme değil öğrenmenin olduğu; mekân, zaman, katılımcı yaşı, tek kaynağa bağlı olma, esnek olmayan programlar ve salt öğreteni etkin kılma gibi kısıtlamaların olmadığı bir süreçtir. İnternet tabanlı öğretme-öğrenme süreçlerinin tasarlanmasında öğrenci merkezli yaklaşımların temele alınması gerekli görülmektedir.

                     Öğrencinin bilgiyi yapılandırarak öğrenmesini temele alındığı yapılandırmacı yaklaşımın uygulanışında internet tabanlı öğretim, süreci zenginleştirir. İnternet tabanlı öğretim süreçleri geleneksel anlayıştan tamamen farklı hedef, içerik, iletişim ve yöntemsel uygulamaları gündeme getirmektedir. İnternet tabanlı öğretimde sınıf yerine internet bağlantılı herhangi bir bilgisayar, esnek olmayan öğretim programları yerine öğrenme gereksinimlerine göre değişen esnek ve zengin programlar ise koşulmaktadır. 

YARARLARI VE SINIRLILIKLARI

Öğretim ortamlarında farklı şekillerde kullanılabilen İnternetle öğretim etkinlikleri, geleneksel öğretim etkinlikleri ile karşılaştırıldığında öğretim ortamlarına pek çok kolaylık sağlamaktadır. İnternet tabanlı öğretim, yararlarının yanı sıra bazı sınırlılıklar da içermektedir.

Yararları 

•Zaman bağımsızlığı sağlar. İstendiği zaman alınabilir ve tekrar edilebilir, en uygun zamanda devam ettirilebilir, istendiği zaman tamamlanabilir. 

•Ortam bağımsızlığı sağlar. Bir bilgisayar ve internet bağlantısının olduğu her yerde; evde, işte hatta tatilde dahi eğitimler sürdürülebilir. 

•Birey merkezli öğretim sunar. Öğrenmeyi gerçekleştirecek olan bireyi merkeze yerleştirir. Eğitim esnasında kullanıcıların ihtiyaç duyacakları noktalar belirlenerek eğitim içeriği ve araçları içerisinde buna göre düzenlemeler yapılır. Sunulan seçenekler yardımıyla bireye özgü öğrenme olanağı sağlar. 

•Tüm bireylerin eğitimden eşit yararlanmasını sağlar. Eğitim hakkı bireylerin tüm yaşamları boyunca kullanılması ve yararlanılması gereken bir haktır. Dolayısıyla internet tabanlı öğretim tüm bireylere yaşamlarının belli bir dönemi ile sınırlı kalmaksızın yaşam boyu eğitim fırsatı sağlar. 

•Öğrenciler kendi öğrenmelerine ilişkin daha fazla sorumluluk alırlar. 

•Eğitim için konaklama, ulaşım, bina ve sınıf ortamı zorunluluğunu kaldırır

•Etkileşim ve dönüt fırsatı sağlar. 

•Kritik düşünme, problem çözme ve yaratıcılık becerilerinin gelişimine katkıda bulunur. Deneysel ve aktif öğrenmeyi sağlar, öğrenen örgütlerde bireyler arasında işbirliğini ve dayanışmayı arttırır. 

•Öğrencilerin en güncel eğitim materyallerine ulaşmalarına olanak sağlar. İnternetle öğretimin eğitsel yararlarının en önemlisi olanı, metin, grafik, ses, video ve animasyon gibi çeşitli çoklu ortam elemanlarını birleştirerek, öğrenme ortamlarını zenginleştirmesidir. İnternetle öğretimin sunduğu çoklu ortam araçları, öğrencilerin kişisel ihtiyaçlarına en uygun kaynakları araştırmalarına ve bulmalarına olanak sağlar

•İnternetle öğretim öğrencilere kendi öğrenme düzeyleri ve ihtiyaçları doğrultusunda eğitsel içeriği takip etme olanağı sağlar. Ayrıca her öğrenciye, kendi öğrenme hızına göre bir öğretim ortamı sunarak bireysel öğrenme olanağı sağlar.

Sınırlılıkları 

•İnternetle öğretimin en önemli sınırlılığı teknik alt yapı gerektirmesidir. Çünkü internetle öğretim, gelişmiş bir bilgisayar donanımı dışında internet erişimi içine giren gelişmiş ağ kapasitesi ve ağ girişine de ihtiyaç duymaktadır. İnternet ortamındaki teknik sorunlar bilgiye ulaşmadaki engel oluşturabilir. 

•İnternet tabanlı öğretim her tür öğretim etkinliği için uygun bir öğretim modeli değildir. Yapılan araştırmalar doğrultusunda, internet üzerinden psikomotor ve duyuşsal özelliklerin öğretilmesinin çok sınırlı olduğu belirtilmektedir. 

•Her yeni öğretim sürecinde olduğu gibi internetle öğretim için öğrencilerin bir süre uyum sağlama süreci geçirmesi gereklidir. Bu nedenle internete dayalı öğretim süreçlerinin ilk uygulamalarında etkililiği düşük olabilir. 

•İnternetle öğretimin gerçekleştirilebilmesi için gerekli bilgisayar donanımının ve yazılımının karşılanması, teknik personel gereksiniminin sağlanması eğitim kurumlarına belli bir yük getirmektedir. Özellikle az sayıda öğrenci grupları ve kısa süreli eğitimler için internetin kullanılması eğitim kurumlarına büyük bir mali yük getirecektir. Maliyet bazı okul ortamlarında internet tabanlı öğretimin başlıca sınırlılığıdır.

•Eş zamanlı eğitimde yapılabilen iletişiminin ancak belirli yer ve zamanlarda gerçekleştiği dikkate alındığında internet tabanlı öğretimde “ yüz yüze iletişim” eksikliği de bir sınırlılık olarak görülmektedir. 

•İnternet tabanlı öğretim, ulaşım ve haberleşmeye bağımlı bir süreç öngörmektedir. 

•Öğrencilerin teknoloji korkusu ve öğrencilerin ilgili donanımları kullanma yetersizliği internet tabanlı öğretimin verimliliğini azaltan bir faktör olarak görülmektedir. 

 •Desteğin yeterince sağlanamaması durumunda öğrenci tek başına çalışmak zorundadır. Bu durum öğrencinin motivasyonunu olumsuz yönde etkileyen bir faktördür.